VĂN MINH CỦA XÃ HỘI HIỆN ĐẠI LÀ HÃY CHO CON THAM VẤN TÂM LÝ HỌC ĐƯỜNG SỚM
Xã hội hiện đại phát triển kéo theo nhiều áp lực. Không chỉ người lớn mà các con trẻ bây giờ lại là những bệnh nhân tâm lý chiếm số đông. Các phòng khám tâm lý cho trẻ nhiềuvà khắp mọi nơi từ bệnh viện đếnphòng khám tâm lý tư. Các chuyên gia tư vấn tâm lý cho trẻ, bác sỹ tâm lý khám tâm lý cho trẻ ngày nay cũng đang trở nên nhiều việc hơn. Với người lớn khi bị tâm lý thì nó có thể chỉ ảnh hưởng từ mình và do mình chịu và dễ điều trị tâm lý thành công hơn. Nhưng với con trẻ khi bị tâm lý thì hệ lụy rất lớn khi ảnh hưởng đến cả quá trình phát triển trong tương lai dài của con bởi con là đứa trẻ nên chưa thể hiểu thấu để tự mình hợp tác điều trị. Ngoài ra, không chỉ ảnh hưởng đến con mà cả bố mẹ, anh chị em cũng thực sự khổ sở trong lo lắng, bất an, thậm chí khiến cho không khí gia đình trở nên bấn loạn.
Sức khỏe đời sống tinh thần là quan trong nhất với con trẻ, để đứa trẻ ấy sau này được hạnh phúc thì tinh thần quyết định tới 99%. Có rất nhiều những đứa trẻ không may mắn bị bệnh tật hoặc khuyết tật nhưng vẫn có những nụ cười thiên thần và sự nỗ lực đầy năng lượng đó thôi. Nhưng những đứa trẻ hay người lớn mà bị bệnh tâm lý thì lại khác. Trong các con là năng lượng tư duy, cảm xúc tiêu cực lúc gai góc, lúc lại bi quan đến đáng thương.
Một điều rất đáng buồn là phần lớn các con đã bị rơi vào trạng thái khá nặng thì bố mẹ mới phát hiện ra mà đưa con đi tư vấn. Thậm chí do khái niệm bệnh tâm lý khá mới mẻ tại Việt Nam nên khi con bị bệnh tật về thể chất có khi dù chỉ hắt hơi, xổ mũi, đau họng thôi đã lo quáng quàng công khai chạy chữa, nhưng bị tâm lý thì coi như một loại bệnh đáng xấu hổ mà lén lút thăm khám hoặc thậm chí cố tình che giấu đi hoặc coi nhẹ nó hoặc cho rằng chấp nhận với bệnh nên không chữa trị đến cùng.
Đặc biệt, các cha mẹ thường dễ bị nhầm lẫn giữa các dấu hiệu trầm cảm hay các biểu hiện bệnh tâm lý khác là tính cách của con. Khi có sự biến đổi khó chịu của con sẽ chỉ nghĩ rằng tại sao tính cách con lại trở nên hư hỗn hoặc ngang ngược hoặc tự ti bi quan thu mình… mà không nghĩ đến căn bệnh nguy hiểm này. Thậm chí luôn cho rằng đến tuổi này con mới vậy và lớn thêm lên nữa khắc hết mà không biết tất cả các mầm mống để phát tác bệnh đã được nuôi dưỡng trong một quá trình dài và sẽ ngày một nặng hơn.
Ngoài ra, thường thì khi bị tâm lý các bệnh nhân sẽ được kê thuốc để uống. Tuy nhiên, rất nhiều trường hợp dùng thuốc trong quá nhiều năm và dường như đã không thể dứt điểm được và càng không thể lấy lại được cho con từ khả năng tư duy, tâm lý, tính cách, khả năng như thuở ban đầu chưa bị bệnh. Đây chính là vấn đề chúng ta cần phải xem xét lại bởi chưa có phương pháp để giúp con không bị ảnh hưởng nặng nề từ tác dụng phụ của thuốc. Bởi những con đã, đang dùng thuốc điều trị luôn dễ nhận ra ở sự lừ đừ, chậm chạp, tư duy khó khăn, tâm lý và tính cách vẫn khó cân bằng.., và đương nhiên khả năng như một người bình thường thật khó.
Đừng để con nuôi dưỡng Stress và rối loạn lo âu vì nó khiến con rất khổ.
Đừng để con phát tác trầm cảm, tâm thần hoang tưởng rồi mới chữa thì đã muộn.
Đừng để con lì, bướng, chống đối, bất hợp tác, hư hỗn nhưng chờ con lớn sẽ thay đổi.
Đừng thấy con học kém, không thích học, buông bỏ nhưng chỉ biết nhồi ép mà không biết giúp con như thế nào cho đúng.
Đừng thấy con nhút nhát, giao tiếp kém, không có bạn chơi, thu mình… mà cho rằng chẳng sao vì con sẽ mất niềm tin, không có năng lượng để phát triển tốt.
Đừng để con đòi hỏi, cãi bướng, đua đòi, nghiện game, nghiện công nghệ mà cho rằng bình thường thôi vì bố mẹ sẽ là nạn nhân của chúng.
Đừng để con bị bắt nạt, tẩy chay và cho rằng không chơi và tránh đi với những đứa gây chuyện đó là được.
Đừng thấy con dễ nổi nóng, dễ mất kiểm soát cảm xúc, hành vi mà cho rằng bình thường.
Đừng thấy con cợt nhả nhơn nhơn, không thể tập trung tự giác làm gì mà tưởng cứ bám sát thúc giục là dạy con thành công.
Đừng tưởng con chỉ cần học giỏi còn mọi vấn đề khác chẳng sao cả, lớn lên khắc tự thay đổi vì chỉ có phần cứng thì chẳng khác gì rèn cái kiếm thật đẹp nhưng cất đi để gỉ sét.
Đừng tưởng con chỉ lười học, con chỉ học chậm, con chỉ thụ động thôi không sao mà không biết đó có thể là sự dừng lại của tự phát triển thậm chí thụt lùi.
Đừng thấy con khó ngủ, ảo tưởng trong tưởng tượng mà cho rằng không sao.
KINH NGHIỆM TIẾP CẬN CHA MẸ CON CÁI TỪ WEDO WEGOOD
Với hơn 20 năm trong hoạt động thực tế tiếp xúc với hàng chục ngàn gia đình, cha mẹ, con cái để thực sự thấu hiểu từng ngóc ngách mỗi vấn đề trong nhận thức, tính cách, tâm lý, thái độ, hành vi của các con. Mỗi gia đình mỗi màu sắc khác nhau, mỗi con trẻ cũng được vẽ nên mỗi màu, mỗi nét vẽ khác nhau.
Đã có rất nhiều niềm vui, sự hạnh phúc bởi những nét vẽ đơn sơ nhưng đúng hướng.
Nhưng cũng có rất nhiều nét vẽ phức tạp tạo nên sự chệch hướng không ngừng.
Không cố tình, không hữu ý… chỉ là vô tình trong quá nhiều kiến thức lộn xộn nhưng tưởng đúng, trong quá nhiều quan điểm và các quyết định tưởng tốt cho con nhưng bị ngược lại.
Với nhiều cha mẹ là sự hối hận, với nhiều con trẻ là sự khép lại tương lai trong sự chệch hướng, trong sự thui chột hết khả năng tự lớn.
Hơn 20 năm, chứng kiến quá nhiều, gào thét với các cha mẹ cũng rất nhiều…, nhưng vẫn thấy rằng cha mẹ Việt khó mà bỏ được thói quen “ Nước đến chân vẫn chưa nhảy, có vấn đề nặng rồi mới nhảy thì đã muộn”.
Con khóc ấm ức, thổn thức “Con đã áp lực và thấy mình có vấn đề về tâm lý từ năm lớp 7 nhưng nói thì mẹ con gạt đi và cho rằng vớ vấn”.
Người mẹ nuối tiếc, hối hận “ Em cứ nghĩ rằng con mới lớp 6 thì sao mà bị áp lực, lười hoc thì kêu ca thế thôi chứ không nghĩ con căng thẳng đến mức sợ hãi rồi đến bệnh viện tâm thần trung ương khám mới biết con bị Rối loạn lo âu”.
Người cha dằn vặt, đau đớn “ Từ khi biết con bị Tâm thần phân liệt em sụt hơn 10kg, bác sỹ nói tương lai con em phải ngừng học và khó để tự lập được sau này”
Người con đấm ngực bất lực “ Bác biết không, tại sao con nên nông nỗi này khi trước kia con học rất giỏi, vì con thực sự sợ học, con căng thẳng sợ hãi nhưng bố mẹ không cho phép con được nói ra”
Người mẹ khóc lóc cam chịu “ Em chiều và phục vụ nó quá, nên nó mất hết bản tính của đứa con chị ạ, nó dằn vặt đánh em khi không đạt được thứ nó muốn, em đang bị bệnh ung thư nhưng nói với con, nó còn cười khẩy tưởng em dọa thì làm sao có được sự quan tâm thương xót của con với mình hả chị’.
Người cha bất lực “ Hết thuốc chữa rồi chị ạ, nó hút cỏ, hút bóng cười, đua xe, thích thì bỏ học và bỏ nhà đi cả tháng, hai vợ chồng phải thay phiên nhau nghỉ ở cơ quan để bám sát nó nhưng mất kiểm soát”
Đứa con gào thét “ Con ghét mẹ con, con chỉ muốn mẹ con đi ra khỏi nhà đi. Tại sao cứ bắt con phải học, suốt ngày học.., học… học để phát điên à”
Người cha hối hận “ Cứ tưởng nó thông minh chị ạ, nhưng đúng như chị nói nó bị tăng động giảm chú ý từ bé nhưng chữa sai nên không khỏi dứt điểm, bây giờ tiếp tục với tâm lý chống đối mất kiểm soát nên nó như con thú hoang mỗi khi không vừa ý, cả nhà xáo trộn cả hai năm nay rồi chị ạ, mệt mỏi lắm”
Buông hay níu, nhận ra hay vẫn cố chấp để chỉ quan tâm đến thể chất, vật chất, học giỏi mà quên đi đời sống tinh thần của con một cách đáng tiếc.
Hãy nhớ rằng, người lớn áp lực và bế tắc ra sao, thậm chí cảm thấy mất phương hướng trong các mối quan hệ, trong công việc, trong cuộc sống như thế nào thì con trẻ cũng vậy.
Nhưng người lớn có thể đi kiếm tìm nơi để được tư vấn giải tỏa, kiếm tìm nơi để học hỏi phát triển bản thân…, còn với con trẻ chỉ biết cam chịu, thậm chí chỉ thấy trống rỗng chán chường vì không đủ năng lực cảm thận được bản thân mình đang áp lực, đang bất ổn.
Rất nhiều những câu chuyện, nhiều giọt nước mắt và sự thổn thức hối hận. Các bố mẹ có lỗi không?. KHÔNG!. Ngược về các thời điểm trước đó thì họ cũng như bao cha mẹ khác “ Con người khác có thể bị hư, bị tâm lý…, chứ con tôi sao mà bị vậy được, linh tinh vớ vẩn” để rồi “ Biết, hiểu rồi thì hình như đã mất đi rất nhiều cơ hội phát triển tốt nhất cho con, thậm chí đã muộn”.
Con có làm sao đâu mà tư vấn tâm lý, mà phải học kỹ năng sống.
Con tôi làm sao mà phải học kỹ năng sống, phải tư vấn tâm lý.
Phải có vấn đề thì mới đến những nơi đó chứ.., vớ vẩn…
Sự lạ lùng và chủ quan quay lưng với giá trị quan trọng nhất của con người là “ Chăm sóc đời sống tinh thần” để có Sức khỏe thể chất. Ai cũng hiểu đời sống Tinh thần quyết định phần lớn vấn đề bệnh tật của cơ thể, quyết định vận động đời sống mỗi người nhưng ai cũng bỏ qua một cách thiếu hiểu biết. Cứ để âm ỉ nuôi dưỡng bệnh tật thể chất từ chính bệnh tật tinh thần.
TẠI SAO PHẢI QUAN TÂM ĐẾN ĐỜI SỐNG TINH THẦN CỦA CON?
KHI NÀO CHA MẸ CẦN CHO CON THAM VẤN TÂM LÝ NHƯ MỘT SỰ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN ĐỂ TOÀN DIỆN VÀ TỐT NHẤT
Khi con đang ở cuối và đầu năm học các cấp.
Khi con lì, bướng, chống đối, bất hợp tác, hư hỗn.
Khi con tư duy chậm, học kém, sợ học, không thích học.
Khi con căng thẳng, dằn vặt đổ lỗi, suy nghĩ tiêu cực.
Khi con hay nổi nóng, mất kiểm soát cảm xúc và hành vi.
Khi con nhút nhát, thu mình, không có bạn chơi, bị bắt nạt, bị tẩy chay.
Khi con chậm chạp, thụ động và không tự lập cá nhân.
Khi con có các dấu hiệu chậm nói, chậm phát triển, chậm tư duy.
Khi con có dấu hiệu RLPTK, Tăng động giảm chú ý, không thể tập trung.
Khi con có dấu hiệu rối loạn lo âu, trầm cảm, hoang tưởng, tâm lý chống đối.
Khi con bất hòa với cha mẹ, thầy cô, bạn bè..
Khi con sa đà thậm chí nghiện game, công nghệ, a dua bạn xấu.
Khi Con không có mục tiêu, không có năng lượng, không có ý chí phát triển bản thân.
Khi con có các bất ổn trong nhận thức, tính cách, thái độ, tâm lý, hành vi và yếu các kỹ năng, khả năng…
Khi con có cảm giác sợ hãi, lo lắng, căng thẳng quá mức với một vấn đề hoặc luôn buồn chán, bứt dứt, khó chịu vô thức
Khi con luôn dằn vặt đổ lỗi cho bản thân hoặc đổ lỗi cho người khác thâm chí cả 2 trạng thái đổ lỗi
Khi con không thể tập trung, trí nhớ giảm sút, không lắng nghe hoặc nghe nhưng không muốn thay đổi suy nghĩ.
Khi con đau đầu, đau ngực, đau bụng, khó thở không rõ nguyên nhân.
Khi con có hành vi làm đau bản thân mất kiểm soát thậm chí có hành vi muốn hủy hoại bản thân, muốn chết.
Khi con Không tiết chế được cơn run sợ, đổ mồ hôi nhiều, rối loạn nhịp tim khi căng thẳng.
Tham vấn tâm lý đề một lần con khám phá chính mình, bố mẹ thấu hiểu con mình từ đó hiểu được con Có gì, chưa có gì, yếu gì, thiếu gì, mạnh gì và các nguyên nhân từ đó có các giải pháp giúp con tốt nhất.
ĐỪNG NẶNG NỀ VÀ NGHĨ RẰNG ĐI TƯ VẤN LÀ CÓ VẤN ĐỀ MÀ HÃY THẢ LỎNG ĐỂ HIỂU ĐÚNG MÀ NÓI VỚI CON “ NÀO CHÚNG TA CÙNG ĐI NGHE CHUYÊN GIA TƯ VẤN ĐỊNH HƯỚNG ĐỂ XEM CON SẼ PHÁT TRIỂN BẢN THÂN NHƯ THẾ NÀO ĐỂ THÀNH CÔNG TRONG HỌC TẬP VÀ TRONG TƯƠNG LAI SAU NÀY”
MỘT SỐ BIỂU HIỆN CỦA CÁC TRƯỜNG HỢP MÀ CHA MẸ CẦN THAM KHẢO
RỐI LOẠN LO ÂU
Con – Một cô bé mới 7 tuổi nhưng đã mắc chứng rối loạn lo âu từ năm lớp 1 và phải dùng đến thuốc được vài đợt. Bình thường đã nhút nhát và trầm, nhưng khi uống thuốc vào thì dường như con càng thu vào vỏ bọc trầm lặng sâu hơn. Con chỉ muốn ngủ, không muốn tiếp xúc với ai, hành vi chậm chạp lề mề. Đến khi dừng thuốc con vẫn không thể khá hơn khi vẫn lo âu và thậm chí bắt đầu có những biểu hiện cáu gắt, khóc rất nhiều trong bất lực như có điều gì ức chế bên trong mà không thể thoát được nên nó nghẹn lại mà chỉ nước mắt chảy hoặc gào thét. Không sai khi mà có bệnh thì phải dùng thuốc, nhưng dường như nó là chưa đủ thậm chí cái gốc con cần thì lại chưa tìm ra để giúp con nên đôi khi dùng thuốc lại là sự chệch hướng kéo dài nguy cơ không thể dứt điểm. Thực ra con là đứa trẻ cầu toàn, nguyên tắc đến dập khuôn máy móc cộng thêm tâm lý yếu khi dễ sợ hãi. Con dễ căng thẳng sợ hãi đến mức khi thầy cô phê bình bạn khác trong lớp thì bản thân con đã run rẩy. Cô giao gì, cô bảo gì sẽ bắt bản thân phải làm đúng như vậy, nhưng không tin vào chính mình đã đúng chưa nên luôn sợ sai, sợ mắc lỗi, sợ phạt mà cứ thế tạo ra sự hoang mang, sự hoảng loạn.
- Không muốn đi học trong căng thẳng sợ hãi
- Không có bạn chơi trên lớp, hay bị bắt nạt.
- Ngủ không ngon giấc, hay trằn trọc, giấc mơ gào thét hoặc khóc trong đêm.
- Cắn móng tay và các hành vi thừa thãi vô thức.
- Đang hiền lành trở nên gầm gừ cục cằn đánh bạn .
- Không thể tập trung được trong lúc ngồi học.
- Phản kháng lại thầy cô giáo và gào thét, phá phách trong lớp.
- Ghi nhớ không đều, nhớ nhớ quên quên.
- Không muốn tư duy, cứ nghĩ là căng thẳng.
- Bi quan, tự ti với tư duy tiêu cực.
Trong trường hợp này chuyên gia tâm lý đã khuyên gia đình dừng cho con uống thuốc và sẽ dạy con dùng tư duy, lý trí và kỹ năng để vượt qua nỗi sợ hãi từ đó mất đi sự căng thẳng hoảng loạn.
TRẦM CẢM
Đứa con trai 24 tuổi ngây ngô, con giao tiếp khó khăn được mẹ đưa đến tư vấn tâm lý sau khi con đã dùng thuốc trầm cảm được gần 10 năm. Mẹ nói con đã từng học trường chuyên nổi tiếng và đã đạt giải nhì toán tin thành phố năm học lớp 11. Thực chất con là cậu bé ngoan từ khi còn rất nhỏ. Bố mẹ bận, chỉ có một đứa con nên bản thân con luôn tự lập trong tất cả các hoạt động cá nhân, học tập, gia đình. Tuy nhiên, con nhút nhát, giao tiếp kém nên hầu như không có bạn chơi thậm chí do ngoan lành quá nên luôn bị các bạn trong lớp trêu trọc, bắt nạt nhưng chỉ biết cam chịu một mình không dám nói với bất kỳ ai kể cả bố mẹ. Vì con luôn ngoan ngoãn, lễ phép, học giỏi nên không có gì để bố mẹ chê trách hay bận tâm mà càng thoải mái để chăm lo công việc, thăng tiến. Đến khi con học hành sa sút thì mới vào cuộc nhưng đã muộn rất nhiều vì đến năm lớp 12 thì con bắt đầu có dấu hiệu trầm cảm.
- Cơ thể luôn mệt mỏi, ủ rũ, buồn bã, không có năng lượng..
- Hay mất ngủ hoặc buồn ngủ vặt trong ngày và ngủ vô thức
- Con thu mình trong phòng không muốn tiếp xúc với bất kỳ ai
- Luôn thấy sợ hãi, căng thẳng trong giấc mơ
- Không thể tập trung khi làm việc gì đặc biệt học tập.
- Trí nhớ ngắt quãng, phản xạ tư duy thụ động vô thức.
- Con giao tiếp khó khăn, diễn đạt ngắt quãng thiếu ý nghĩa
- Lúc thì dằn vặt bản thân, lúc lại tự nhiên đập phá, gào khóc đổ lỗi trong bất lực
Trường hợp này chuyên gia giúp con dùng lý trí để hoán đổi các tư duy bế tắc, tiêu cực…, từ đó mỗi tháng giảm dần một tỷ lệ % nhỏ thuốc để thoát dần phụ thuộc vào nó và giảm các tác dụng phụ để con có phản xạ tư duy nhận thức tốt hơn. Cộng thêm với các hoạt động thể chất và các hoạt động kỹ năng khác nên con đã có sự cọ sát để nhanh nhẹn hơn, năng lượng sống nhiều hơn nên có nhu cầu phát triển bản thân rõ nét thay bằng chấp nhận bị bệnh. Từ đó tâm lý, cảm xúc, tính cách có sự cân bằng hơn rất nhiều, tư duy và khả năng ghi nhớ tăng lên từng ngày.
Bệnh tâm lý có một số các biểu hiện chung, nhưng ở mỗi người sẽ có những nguyên nhân, những góc khuất riêng gây nên. Vì vậy, nếu chỉ chẩn đoán trên các biểu hiện hiện tại thôi sẽ đôi khi có những sai lầm. Càng sai lầm hơn khi chỉ dùng thuốc mà không có các phương pháp tác động nhận thức và tâm lý đúng đắn. Nó dẫn đến bệnh không dứt điểm hoặc quá chậm thay đổi để thành thói quen bệnh lý mà không thể trở lại bình thường.
Với phương châm mỗi người bệnh tâm lý sẽ luôn có một hay nhiều sự áp lực vượt ngưỡng nào đó và phải tìm ra được nó, vì đó mới chính là đơn thuốc thần kỳ thực sự để giúp con khi bị tâm lý. Chuyên gia và đội ngũ bác sỹ tâm lý tại Wedo – Wegood là những người đã tiếp cận quá nhiều các bệnh nhân tâm lý và thành công trong phát hiện các nguyên nhân thực sự để có các phương pháp tháo gỡ và phát triển cho các con bị bệnh từ lý trí nhận thức đến các kỹ năng và khả năng để khống chế và chữa khỏi bệnh nhanh.
ĐĂNG KÝ TƯ VẤN